EEG:
Elektroencefalografia (EEG) jest badaniem nieinwazyjnym, bezpiecznym i prostym do wykonania. Jest metodą pomiaru aktywności bioelektrycznej mózgu, która odgrywa kluczową rolę w diagnozowaniu zaburzeń neurologicznych lub psychiatrycznych, a także w badaniach neurofizjologicznych.
Większość osób kojarzy pomiar sygnału EKG, który przedstawia aktywność elektryczną serca. EEG w analogiczny sposób obrazuje aktywność bioelektryczną mózgu (fale mózgowe). Stanowi ono podstawę do identyfikacji wzorców lub anomalii w działaniu mózgu, które mogą być charakterystyczne dla różnych zaburzeń neurologicznych, czy psychiatrycznych, tj. zaburzenia napadowe, padaczka, ADHD, ADD, zaburzenia ze spektrum autyzmu, trudności w nauce, depresja, otępienie, urazy mózgu, i inne.
W EEG wykorzystujemy małe elektrody umieszczone na skórze głowy, umożliwiając badanie funkcjonowania mózgu w czasie rzeczywistym poprzez rejestrację i analizę potencjałów bioelektrycznych generowanych przez aktywność neuronalną. EEG pozwala na rejestrowanie aktywności elektrycznej mózgu z różnych okolic mózgu oraz analizę wzorców aktywności bioelektrycznej zwanej falami mózgowymi. Fale mózgowe mają określone parametry, oraz prawidłowe i nieprawidłowe wzorce, które mogą być charakterystyczne dla różnych zaburzeń, np.: padaczki, czy ADHD. Oscylacje (fale) te odzwierciedlają także różne procesy poznawcze, emocjonalne i neurologiczne, co czyni EEG cennym narzędziem w badaniu funkcji mózgu.
ZASTOSOWANIE EEG
Badanie EEG (elektroencefalograficzne) jest niezbędne tam, gdzie należy ocenić funkcjonowanie mózgu. Do podstawowych zastosowań EEG zalicza się dziś diagnostykę zaburzeń napadowych, m.in. padaczki, zaburzeń snu. Może być stosowane do analizy działania leków, bólów głowy, stanu po urazach, etc.
Nowym zastosowaniem EEG jest diagnostyka przed terapią EEG biofeedback, która wykorzystuje plastyczność mózgu do poprawy jego funkcjonowania.
W ciągu ostatnich lat, elektroencefalografia stała się niezwykle cennym narzędziem w badaniach neurofizjologicznych i klinicznych. Jej nieinwazyjny charakter, bezpieczeństwo i zdolność do analizy aktywności mózgu w czasie rzeczywistym sprawiają, że EEG znajduje zastosowanie w różnorodnych dziedzinach, takich jak neurologia, psychiatria, psychologia kliniczna, a także w badaniach poznawczych i neuropsychologicznych.
ak wygląda rejestracja EEG? Jaki jest przebieg badania EEG?
Badanie EEG wykonywane jest w pracowni EEG przez odpowiednio przeszkolonego technika lub specjalistę. Badanie rozpoczyna się zapisaniem danych osoby badanej, nr PESEL, szczegółów skierowania, rozpoznania, leków.
Następnie zostanie zmierzony obwód głowy pacjenta i oczyszczona skóra na głowę pacjenta zakłada się specjalny czepek wraz z elektrodami rejestrującymi oraz elektrody na uszy. Każda elektroda ma swoje określone miejsce zgodnie z międzynarodowym standardem 10-20, dzięki któremu możliwa jest analiza i interpretacja zapisów EEG wykonanych w innych placówkach. Elektrody mogą być przymocowane do głowy z wykorzystaniem czepka i małych gąbek przewodzących sygnały EEG, lub za pomocą specjalnego żelu, czy pasty klejąco-przewodzącej.
Długość rutynowego badanie EEG trwa najczęściej minimum 20 minut, zaś we śnie od 30 minut do kilku godzin. Badanie w czuwaniu wykonywane jest najczęściej w pozycji leżącej lub siedzącej, w większości z oczami zamkniętymi. Po ok. 5 minutach od rozpoczęcia pacjent zostanie poproszony o otwarcie i zamknięcie oczu na kilka sekund. Następnie sprawdzona będzie wrażliwość pacjenta na czynniki stymulujące takie jak błyski świetlne, (fotostymulacja – FS) z określoną częstotliwością i głębokie oddychanie (hiperwentylacja – HW) trwające przez 3 – 4 minut.
Po badaniu technik zdejmuje elektrody.
ak wygląda rejestracja EEG? Jaki jest przebieg badania EEG?
Badanie EEG wykonywane jest w pracowni EEG przez odpowiednio przeszkolonego technika lub specjalistę. Badanie rozpoczyna się zapisaniem danych osoby badanej, nr PESEL, szczegółów skierowania, rozpoznania, leków.
Następnie zostanie zmierzony obwód głowy pacjenta i oczyszczona skóra na głowę pacjenta zakłada się specjalny czepek wraz z elektrodami rejestrującymi oraz elektrody na uszy. Każda elektroda ma swoje określone miejsce zgodnie z międzynarodowym standardem 10-20, dzięki któremu możliwa jest analiza i interpretacja zapisów EEG wykonanych w innych placówkach. Elektrody mogą być przymocowane do głowy z wykorzystaniem czepka i małych gąbek przewodzących sygnały EEG, lub za pomocą specjalnego żelu, czy pasty klejąco-przewodzącej.
Długość rutynowego badanie EEG trwa najczęściej minimum 20 minut, zaś we śnie od 30 minut do kilku godzin. Badanie w czuwaniu wykonywane jest najczęściej w pozycji leżącej lub siedzącej, w większości z oczami zamkniętymi. Po ok. 5 minutach od rozpoczęcia pacjent zostanie poproszony o otwarcie i zamknięcie oczu na kilka sekund. Następnie sprawdzona będzie wrażliwość pacjenta na czynniki stymulujące takie jak błyski świetlne, (fotostymulacja – FS) z określoną częstotliwością i głębokie oddychanie (hiperwentylacja – HW) trwające przez 3 – 4 minut.
Po badaniu technik zdejmuje elektrody.
Badanie EEG jest bezbolesne !
Jak przygotować się do badania EEG?
ROLA EEG W BADANIACH NEUROFIZJOLOGICZNYCH
Badania funkcji mózgu:
EEG jest używane do badania związków między aktywnością elektryczną mózgu, a różnymi funkcjami poznawczymi, takimi jak uwaga, pamięć, percepcja, mowa, czy ruch. Pozwala na badanie zmian aktywności mózgu podczas wykonywania różnych zadań i czynności, co umożliwia identyfikację obszarów odpowiedzialnych za dane procesy poznawcze.
Badania snu i stanów świadomości:
EEG jest nieocenionym narzędziem w badaniach snu oraz różnych stanów świadomości, takich jak hipnoza, czy medytacja. Pozwala na analizę różnych faz snu i związanych z nimi wzorców fal mózgowych, co pomaga w zrozumieniu procesów regeneracji mózgu i wpływu snu na zdrowie i zachowanie.
Badania neuropsychologiczne:
EEG jest stosowane w badaniach neuropsychologicznych w celu zrozumienia związku między aktywnością mózgu, a zaburzeniami funkcji poznawczych, jak to ma miejsce w przypadku uszkodzeń mózgu lub chorób neurodegeneracyjnych.
Lokalizacja funkcji mózgu:
Dzięki EEG w połączeniu z monitoringiem śródoperacyjnym można precyzyjnie określić położenie funkcji mózgu przed operacją neurochirurgiczną, co pozwala na minimalizowanie ryzyka uszkodzenia obszarów odpowiedzialnych za kluczowe funkcje, takie jak mowa, czy ruch w trakcie operacji.
ROLA EEG W DIAGNOSTYCE KLINICZNEJ:
Padaczka:
badanie EEG jest niezwykle ważne w diagnozowaniu i monitorowaniu padaczki lub zaburzeń napadowych. Charakterystyczne wzorce fal mózgowych mogą pomóc w identyfikacji napadów padaczkowych oraz określeniu typu i lokalizacji drgawek.
Zaburzenia neurologiczne:
EEG może być wykorzystywane do diagnozowania różnych zaburzeń neurologicznych, takich jak migrena, choroba Parkinsona, czy stany wyłączeniowe.
Zaburzenia psychiatryczne:
W psychiatrii EEG może być pomocne w diagnozowaniu i monitorowaniu zaburzeń psychicznych, takich jak schizofrenia, depresja, autyzm czy zaburzenia lękowe.
Uszkodzenia mózgu:
EEG pozwala wykrywać zmiany w aktywności mózgu związane z urazami mózgu, udarami lub guzami mózgu.
Monitorowanie w stanie krytycznym:
W przypadkach pacjentów w stanie krytycznym, EEG może dostarczyć informacji o funkcjonowaniu mózgu, co jest szczególnie istotne w diagnostyce i opiece np. na Oddziale Intensywnej Terapii (OIT).
Podsumowując, elektroencefalografia jest cennym narzędziem zarówno w badaniach naukowych dotyczących funkcjonowania mózgu, jak i w diagnostyce klinicznej. Dzięki zastosowaniu zaawansowanych techniki analizy ilościowej QEEG (mappingu), jesteśmy w stanie uzyskać bardziej precyzyjne i wnikliwe informacje na temat aktywności mózgu, co ma znaczący wpływ na rozwój medycyny, neurologii i psychiatrii.